Deze boerderij, gelegen in Kalitnik (Michalowo), is gespecialiseerd in het fokken van Poolse Konik paarden en Poolse Rode runderen, twee beschermde inheemse rassen die bijdragen aan het behoud van het milieu. Andere landbouwactiviteiten zijn het produceren van veevoer voor de dieren.

De boerderij beheert ongeveer 100 Poolse Konik paarden en strekt zich uit over 1.800 hectare, waarvan 30 hectare landbouwgrond en de rest bestaat uit grasland, waterrijkgebied en braakland. De boerderij is opgericht in 1990 en huisvestte aanvankelijk dieren van lokale boeren, maar later nam de Poolse Vogelbescherming (PTOP) de paarden en runderen in eigendom over. De boerderij is actief op drie locaties in het noordoosten van Polen: Żywkowo in het district Warmia en Masury, evenals Białowieża en Kalitnik in het district Podlasie.

Doelstellingen

Het primaire doel van de boerderij is het herstellen van begrazing door grote herbivoren, waardoor waterophoping in afwateringssloten wordt tegengegaan en nestplaatsen worden beschermd. Deze aanpak vermindet niet alleen de gevolgen van klimaatverandering, maar geeft ook prioriteit aan de bescherming van bedreigde vogelsoorten. Het tweede doel is het behoud van de genetische rijkdommen van Poolse Konikpaarden en Poolse Rode runderen.

Op deze boerderij dragen Poolse Konikpaarden bij aan de bescherming van vogelpopulaties en nestelplaatsen op de grond door de omstandigheden in weilanden te verbeteren. Effectieve methodes zijn onder andere het plaatsen van hekken om kleine roofdieren zoals vossen en dassen af te schrikken, waterbeheer via sloten, kanalen en waterlichamen en het gebruik van zonne energie om elektrische hekken en gebouwen van stroom te voorzien.

Deze boerderij, een openbare instelling zonder winstoogmerk, richt zich op het behoud van de biodiversiteit en het behoud van Poolse Konikpaarden en dient als educatief centrum voor bezoekers. Graslanden (natte weiden) zijn de thuisbasis van een rijke coëxistentie van vogels en dieren. De belangrijkste activiteit is het beschermen van vogelpopulaties door het gebruik en behoud van Poolse Konikpaarden. Elk jaar, van maart tot juli, nestelen er veel vogelsoorten in deze graslanden, zoals grote watersnippen, grutto’s en wulpen. Zodra het aantal vogels begint af te nemen, worden Konikpaarden geïntroduceerd in de graslanden met twee hoofddoelen:

1. Behouden van de graslandomstandigheden: Door het grazen, vertrappen en zaaien zorgen de paarden voor optimale graslandomstandigheden voor de volgende nestcyclus.
2. Afschrikking van roofdieren: De aanwezigheid van paarden helpt bij het verjagen van roofdieren zoals vossen en dassen, wat de veiligheid van vogels ten goede komt.

Voordelen

• Verbeterde vogelbescherming door ondersteuning van nest- en broedperioden en behoud van Poolse Konikpaarden.
• Verbeterde graslandomstandigheden door natuurlijk onderhoud door de paarden.
• Verhoogde algemene biodiversiteit van de boerderij.

Nadelen

• Het verwezelijken op particuliere boerderijen is een uitdaging vanwege het uitgebreide beheer dat nodig is en de tijd die nodig is om nesten te monitoren.
• Potentiële conflicten tussen bezoekers en halfwilde paarden, die een uitdaging vormen voor de interactie tussen mens en dier.

Deze boerderij heeft een afrasteringsstrategie toegepast met boven- en ondergrondse netten om het grasland te beschermen. Deze oplossing voorkomt dat roofdieren het gebied binnendringen, de nestelende, de broedende vogels en paarden beschermt.

Doel van de oplossing

De boerderij ligt in een natte weide met directe toegang tot het bos. De drassige grond voorkomt dat kleine zoogdieren diep genoeg zouden graven om het net en de omheining te omzeilen. Bovendien zijn de houten palen hoog genoeg zodat dieren er niet overheen kunnen springen en is elke tweede paal geëlektrificeerd voor extra veiligheid.

Realisatiekosten

De materiaal- en arbeidskosten voor deze oplossing variëren tussen €50 en €100 per meter, afhankelijk van de specifieke materialen die worden gebruikt en de lokale arbeidstarieven.

Voordelen

• Voorkomt dat dieren over de afrastering springen of er onderdoor graven om de graslanden te bereiken.
• Beschermt paarden tegen potentiële roofdieren.
• Verbetert de biodiversiteit op de boerderij door externe dieren weg te houden van nestelende vogels.

Nadelen

• Heeft energie nodig.
• Risico dat dieren een elektrische schok krijgen.

Deze boerderij heeft een systeem van sloten en kanalen gecreëerd om het regenwater over het grasland te reguleren, waardoor het waterbeheer verbeterd wordt en zowel het vee als de biodiversiteit ondersteund worden.

Doel van de oplossing

De boerderij ligt in een nat grasland waar gedurende bepaalde maanden van het jaar regen valt. Om het overtollige water uit het grasland te verwijderen en het land bruikbaar te maken, worden sloten en kanalen aangelegd met zand en aarde. In deze kanalen groeit ook natuurlijke vegetatie, die fungeert als waterfilter. De waterstroom wordt geregeld door middel van doorgangscontrolestructuren en paarden kunnen direct uit de kanalen drinken.

Implementatiekosten

De geschatte kosten voor het toepassen van deze oplossing bedragen tot €20.000, afhankelijk van verschillende factoren zoals bodemtype, afmetingen van de greppel, waterbeheersingsconstructies, arbeidstarieven en milieuvergunningen.

Voordelen

• Verwijdert overtollig water uit grasland.
• Voorziet de paarden van drinkwater.
• Ondersteunt andere dieren in de wei door ze toegang tot  het water te geven.
• Behoudt  van de biodiversiteit door het waterniveau zorgvuldig te beheren.
• Vermindert de werklast van boeren en minimaliseert de noodzaak voor hogere investeringen.

Nadelen

• Het water voldoet misschien niet aan de “drinkwaternormen” en de paarden die door de kanalen lopen, kunnen het modderig maken.
• Verstoort de natuurlijke stroming van water, omdat het afwijkt van natuurlijke wazterlopen.
• De sloten moeten ondiep en toegankelijk zijn zodat het vee veilig kan drinken.

Deze boerderij laat zien hoe natuurbehoud en duurzame fokpraktijken geïntegreerd kunnen worden, waarbij het behoud van het Konik paardenras in balans wordt gebracht met ecologische doelen.

Behoudsprogramma voor Konikpaarden

De Poolse Vogelbescherming heeft een beschermingsprogramma ontwikkeld voor het Poolse Konikpaard, een oud halfwild ras dat oorspronkelijk uit Polen komt. Deze paarden staan bekend om hun winterhardheid en aanpassingsvermogen en hebben unieke eigenschappen zoals veerkracht en een karakteristieke vacht. Het programma omvat selectief fokken en genetische controle om deze eigenschappen te behouden, terwijl er ook gebruik wordt gemaakt van natuurbegrazing. Door deze praktijk helpen Konik-paarden bij het herstellen en beheren van graslanden door overgroei van struiken te voorkomen en open plaatsen te behouden, wat de lokale biodiversiteit ondersteunt.

Kuddebeheer en -welzijn

Ongeveer 100 Konikpaarden worden gehouden in semi-wilde omstandigheden in natuurlijke of semi-natuurlijke habitat om hun wilde instincten te behouden. Tijdens de koudere maanden worden de paarden naar beschermde winterweiden gebracht om hun welzijn te waarborgen. Merries worden om de twee jaar gedekt en er wordt veterinaire zorg verleend, waaronder ontworming en aanvullende voeding, wanneer het natuurlijke voedsel ontoereikend is tijdens de strenge seizoenen.. Om genetische diversiteit te garanderen wordt de kudde verdeeld in kleinere groepen (tot 8 dieren), waarbij verschillende hengsten worden ingezet voor de fok.

Voordelen

• Behoudt de genetische diversiteit van Konikpaarden en dient als genetische reserve.
• Positieve invloed op inheemse graslanden.

Nadelen

• Vereist een veerkrachtig systeem dat niet te afhankelijk is van subsidies.
• Moeilijkheden bij de verkoop van Konik-paarden.

Deze boerderij maakt gebruik van groene energie door zonnepanelen te installeren op verschillende locaties, waaronder daken van gebouwen en hekken, om elektrische hekken en boerderijstructuren op duurzame wijze van stroom te voorzien.

Doel van de oplossing

Het gebruik van hernieuwbare energie via zonnepanelen vermindert de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen, sluit aan bij duurzame landbouwpraktijken en is goed voor het milieu.

Realisatiekosten

• Installatie elektrische afrastering: Een zonnepanelensysteem van 20-50W met een 12V accu, laadregelaar en omvormer kost ongeveer €200-500, afhankelijk van het paneel en de grootte van de accu.
• Installatie op het dak: Een fotovoltaïsch systeem met een piek van 36 kW dat op een bestaand dak wordt geïnstalleerd, kan ongeveer € 45.000 kosten.

De kosten variëren afhankelijk van de grootte van de installatie, de materialen en de subsidies die in verschillende landen beschikbaar zijn.

Voordelen

• Vermindert de afhankelijkheid van het elektriciteitsnet, vooral gunstig in gebieden met frequente stroomonderbrekingen of fluctuerende elektriciteitsprijzen.
• Vermindert de koolstofvoetafdruk van de boerderij.
• Maakt electriciteitslevering zonder net van afgelegen percelen of boerderijgedeelten mogelijk.

Nadelen

• Hoge initiële installatiekosten voor panelen, omvormers en accu’s, met een lange terugverdientijd.
• Vereist doorlopend onderhoud, wat de kosten verhoogt.
• Beperkte levensduur van onderdelen, met name batterijen.
• Prestaties zijn afhankelijk van de weersomstandigheden.
• Uitdagingen voor het verwijderen van batterijen en afgedankte zonnepanelen.